دانلود رایگان پروژه مسجد
این پروژه شامل:
پلان طبقات
پلان فونداسیون
نما
برش
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
نام
واژهٔ مسجد در لغت به معناى سجدهگاه و پیشانى است. بر طبق یک نظر، واژهٔ مسجد معرب واژهٔ مزگت است که از زبان آرامی وارد عربی و فارسی شده است.[۲]
مسجد در قرآن
در قرآن، مسجد به معنای اعم نیایشگاه خداوند به کار رفته است. مسجد الاقصی، که معبد یهودیان یا کنیسه بوده است و در زمان نزول قرآن کاربردی غیر از آن نداشته است، دو بار در قرآن از آن به عنوان مسجد نام برده شده است.[۳][۴] همچنین در داستان اصحاب کهف نیز قرآن میگوید بر مزار آنان مسجدی بنا کردند.[۵] این مسجد بر اساس قول غالب مورخین با توجه به دین مرسوم آن روز کلیسا بوده ست. البته ممکن است کنیسه نیز بوده باشد؛ ولی با توجه به قبل تر بودن از اسلام نمیتواند به معنی مسجد مخصوص مسلمانان بوده باشد. علاوه برمسجدالحرام(بیت العتیق)ومسجدالاقصی درقرآن کریم به مساجددیگری نیزاشاره شده است.مسجد قبلتین۱اسرا-مسجد قبا۱۰۷توبه-مقام ابراهیم(مصلی)-مسجدضرارکه دستورتخریب آن داده شد۱۰۷توبه
مسجد تداعی کننده گنبد و مناره
پذیرش این مساله که وجود مساجد گنبدها مناره هادر بافت یک شهر نمیتواند به معنای اسلامی بودن ان شهر باشد این امر را بدیهی میسازد که باید در عناصر ومولفههای دیگری که نه تنها کالبد بلکه روح وهویت شهرها را میسازند به دنبال نشانههایی اززیست مسلمانان و الگوهای یک شهر اسلامی بود.[۱]
مسجد جامع
تفاوتهای موجود بین مسجد و مسجد جامع با ویژگیهای هرکدام به خوبی مشخص است شاخصههایی پایدار که در سراسر جهان اسلامی و در طول زمانی حدوداً هزار سال همچنان باقیمانده است. مسجد مکانی بوده صرفاً به جهت عبادت اما از آنجایی که در گذشته استفادههای دیگری هم از آن میشد نظیر قضاوت، نگهداری بیت المال، برپایی اجتماعات بزرگ، بزودی نماد قدرتمند اسلام شد و هم عرصههای دینی و هم قلمروهای دنیوی را در برگرفت، اما نتوانست پاسخگوی نیازهای مذکور باشد، ساخت مسجد جامع بعلت حفظ این دو جنبه بود. فقدان نهادها و بناهای رسمی عمومی نظیر تالار شهر و یا محاکم اسلامی، به نقش دووجهی مسجد جامع اهمیت بیشتری بخشید. این تمایز کارکردی، تفاوتی را در منزلت و مقصود مساجد منعکس ساخت و در دو واژه کاملاً مجزا رسمیت یافت، یعنی مسجد و جامع. علیرغم تمایز آشکار کارکردی بین مسجد و جامع، از لحاظ طرح تفاوتی بین این دو وجود ندارد. در واقع «جامع» عملاً ابعاد بزرگتر و تزئینات بیشتری را دارا میباشد.[۶]
مساجد شبستانی
این مساجد که برگرفته از ته رنگ مسجد پیامبر در مدینه میباشند. دارای نقشهای مستطیل شکل با حیاط مرکزی و شبستانی در جهت قبله میباشند. مساجد ابتدای اسلام اغلب دارای طرح شبستانی بودهاند.مسجد جامع فهرج، مسجد تاریخانه دامغان، مسجد جامع نیشاپور، مسجد اولیه جامع اصفهان، مسجد اولیه جامع یزد، مسجد اولیه جامع ساوه، مسجد جامع نائین و مسجد اولیه جامع اردستان دارای طرح شبستانی میباشند.[۷]
هنر تزیینی
هنرهای تزیینی در بناهای مذهبی نشانهای از کشف وشهود را در پی دارد و رنگها وشکلهای موزون و قوسهای صعودی و نزولی که از راز افرینش پرده برمی دارد هر کدام به بیننده ارامش روحی و معنوی میدهد. به عنوان مثال قاعده هشت وجهی گنبد کنایه از کرسی الهی و نیز عالم فرشتگان و قاعده مربع وچهارگوش نماد جهان جسمانی روی زمین است. ویا این که ساختار مقرنس در این جا بازتابی از نمونههای مثالی اسمان نزول ماوای اسمانی به سوی زمین وتبلور اسمانی در قالبهای زمینی است. قوس ایرانی به سوی بالا حرکت دارد و به سمت اسمان و به امر متعالی صعود میکند و قوس مغربی حرکتی درونی و به سوی قلب دارد.[۸]
معماری مسجد
مساجد در ابتدا بسیار ساده ساخته میشدندو معمولاً سقف حصیری داشتند. هنگامیکه اسلام در ایران استحکام یافت مساجد با گنبد ساخته شد گنبد بیشتر در معماری ایرانی نمود پیدا کرده است. قدیمی ترین نمونه مساجد با گنبد چارطاقی مربوط به مسجد الاقصی است که قبل از اسلام ساخته شده است. در ایران ساسانی بیشتر آتشکدهها بصورت چارطاقی و گنبد دار مدور بودند و همین سبک در ساخت مساجد ایران بکار گرفته شد و سپس مناره بر آن افزوده شد. بر اساس کتاب نقش پارسی بر احجار هند معماری چارطاقی و گنبد دار در حوزه تمدنی ایران شکل گرفته است. کاخ اردشیر فیروز آباد یکی از نمونههای این گونه معماری است[۹] در کشورهای شمال آفریقا مساجد فاقد گنبد است و بصورت یک منارهای ساخته میشود. مساجد قدیم تر در جهان عرب فاقد مناره هستند. مساجد در معماری ایران از سیر طراحی تکاملی برخوردارند.کاشی کاری سنتی از مهمترین عناصر تزئینی مساجد ایرانی است.
اما بخشهایی هستند که در بیشتر مساجد وجود دارند. هر چند ممکن است در مساجد مهمی مانند مسجد شیخ لطفالله اصفهان وجود نداشته باشند. بخشهای زیر در مساجد دیده میشوند:
دیدگاه های شما